Integracja to pojęcie występujące w różnych dziedzinach wiedzy i oznaczające scalanie, zespalanie, tworzenie całości z części. Integracja niepełnosprawnych to włączanie tych osób w normalne, codzienne życie poprzez różne i dostosowane do ich możliwości formy kształcenia i aktywny udział w życiu społecznym.
Integracja w przedszkolu oznacza działania, których celem jest włączenie dzieci niepełnosprawnych do przedszkoli masowych. Chodzi o stworzenie warunków umożliwiających wspólne nauczanie i wychowanie dzieci zdrowych i dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Małe dzieci zdrowe i niepełnosprawne podchodzą do siebie otwarcie bez uprzedzeń.
U podstaw integracyjnego systemu kształcenia i wychowania leżą następujące założenia:
- Najkorzystniejsze dla rozwoju, wychowania i nauczania dzieci niepełnosprawnych jest przebywanie w gronie rodziny oraz społeczności osób pełnosprawnych, przy zapewnieniu im odpowiednich warunków zdrowotnych, społeczno-wychowawczych oraz dydaktycznych.
- Do przygotowania dziecka niepełnosprawnego do samodzielnego – w miarę jego możliwości – życia w społeczeństwie, wysoce korzystne jest jego spontaniczne i celowo zorganizowane uczestnictwo w tym życiu.
- W procesie wychowania i nauczania dzieci niepełnosprawnych uwzględnione są ich potrzeby i predyspozycje osobowościowe. Wspólnie dla nich i dzieci zdrowych zorganizowane będą identyczne sytuacje wychowawcze, a specjalne metody i środki będą wprowadzane ze względu na swoiste trudności dziecka związane z jego stanem zdrowia.
Integracja przynosi korzyści zarówno dzieciom o niepełnosprawnym jak i dzieciom zdrowym.
Dzieci specjalnej troski:
- chroni je przed izolacją społeczną,
- daje im szanse poznania siebie, docenienia swoich mocnych stron,
- wykształca motywację i umiejętność pracy nad trudnościami,
- daje szansę przeżycia całej gamy uczuć związanych z życiem i działaniem,
- umożliwia rozwój samodzielności życiowej i szeroko rozumianej stymulacji poznawczej, fizycznej, społeczno – emocjonalnej,
- daje poczucie bezpieczeństwa,
- pomoc ilekroć tego potrzebują,
- obecność dzieci zdrowych mobilizuje do pracy, dostarcza prawidłowych wzorców ruchowych, zachowania, mowy.
Kontakty z niepełnosprawnymi uczą dzieci zdrowe:
- właściwego stosunku do mniej sprawnego kolegi: otwartości, uczynności, cierpliwości, wrażliwości, tolerancji i szeroko rozumianej empatii,
- szacunku dla choroby i słabości,
- rozbudzają świadomość, że wszyscy ludzie mają takie same prawa, choć mają różne możliwości,
- pomagają przełamywać egoizm.
Mała liczebność grupy pozwala na zdiagnozowanie przyczyn trudności w nauce dziecka zdrowego jak również możliwość „odkrycia dziecka zdolnego”.
Wspólna nauka, zabawa, pomoc – to najcenniejszy walor integracji. Wykształcone postawy i przekonania będą stanowiły istotę późniejszego dorosłego współżycia społecznego.